FISHERMEN’S VILLAGE
Squinty, salt-dusted windows gaze into the distance.
They all look seaward.
Here, every third person carries the same name:
perhaps a godparent’s
who cut his first lock of hair
before the wind thickened it,
or a stranger’s name.
The locals, by the way, treat newcomers well,
because they were told
that once,
one of them, the one who walked barefoot on water
with a hand’s swift motion
loaded boats with sardines.
Foreigners are easily made out;
unlike the locals, their clothes are colorful
white, blue, jet black. And sometimes,
they make you a gift of rosaries or cigars.
Once, one of them
left a pair of shoes behind
and the whole village gathered to play a lottery game.
When someone with an already good pair of shoes won,
the young ones, who’d been keenly following the show,
kicked the sand in anger,
“What the hell?! Not fair!”
Sand everywhere. All day long, overturned boats on the shore
eat sand. At night, what feasts on sand are the stars
stalled here since the last war
which as people recall
washed ashore Omega watches strapped to soldiers’ wrists
and herpes
that spread from flesh to flesh
faster than wind
and faster than famine.
Behind doors, cats purr.
Streets reek of fish and yet there are no fish.
At noon,
a man dozes on a sofa in the yard.
At his feet, with a needle
tightening the trap in the net, sits his wife
cutting thread with her teeth.
Eyes half-open, he gazes at her
realizing here is the real cause: the large hole in the net,
a hole first torn two thousand years ago after a prosperous fishing night,
when things were sorted out much like they are today:
some were cursed with luck
and some blessed with mercy.
VIA POLITICA
I grew up in a big house
where weakness and expressing joys
deserved punishment.
And I was lit via politica
with the grease of yesterday’s glory
a thick grease collected under arctic skies.
My notebooks, my hair, my heart reeked of smoke.
Smoke, whose expiration date pointed in reverse
to the consumption of stored grease. To absolute zero.
That’s when we saw each other clearly. Or better yet,
what remained of us
damaged like lottery numbers
scratched off with a blade.
How different we were!
Those with round faces were the righteous ones.
And those with narrow faces – the cautious.
One listened secretly to Puccini,
another to the music’s music – silence.
The oldest one declaimed monologues inside a square meter –
a cell he’d built for himself.
And the ones I couldn’t quite read
simply had diabetes.
But how similarly we’d choose the edges of things!
Alarmed like flocks of magpies
which the smallest stone suddenly lifts
toward the mouth of the abyss.
Then it became obvious there wasn’t enough space for everyone.
We separated. Some went on living via verbum
telling of what they knew, what they witnessed
and so, through the narrative,
creating their own grease.
The others crossed over the ocean.
And those in particular who went farthest away
never speak of it
(an annoying history of a paltry survival)
burying it in the darkest crevice of their being,
where unfortunately, as with perfume,
scent lingers for much, much longer.
FSHATI I PESHKATARËVE
Dritare të picërruara
nga kripa dhe vështrimi larg;
të gjitha shohin në det.
Një në tre vetë, ka të njejtin emër. Emrin e nunit
të atij që i preu cullufen e parë të flokëve
para se të trasheshin nga era. Ose emrin e një të huaji.
Meqë ra fjala, vendasit sillen mirë me të ardhurit
se u është treguar
se njëherë
njëri prej tyre, ai që ecte zbathur mbi ujë
me një lëvizje dore
barkat ua mbushi plot me sardele.
Të huajt, dallohen lehtë;
Ndryshe nga vendasit, veshjet e tyre kanë ngjyra
të bardha, blu, apo të zeza sterrë. Dhe nganjëherë,
ndodh të bëjnë dhuratë rruzare apo puro.
Njëri prej tyre,
njëherë harroi një palë këpucë,
të cilat fshati u mblodh për t’i ndarë me short.
Dhe shorti, i ra, të vetmit që kish një tjetër palë këpucë.
E ata më të rinjtë, që po ndiqnin shfaqjen
shkelmuan rërën të nxehur
“Si, mutin?! Kjo nuk është e drejtë!”
Rërë gjithandej. Barkat e përmbysura në breg gjatë ditës,
hanë rërë. Në darkë, janë yjet që hanë rërë
të ngecur këtu, që prej luftës së fundit,
e cila me sa mbahet mend,
nxori në breg orë “Omega” me krahë ushtarësh.
dhe herpes,
herpes i përhapur në rrugë verbale
bashkë me zakonin e të thënit “nesër”.
Macet mjaullijnë pas dyerve.
Rrugicat kundërmojnë peshk, dhe peshk nuk gjen.
Në mesditë,
një burrë dremit në kanape, në oborr.
Në fund të këmbëve të tij është ulur e shoqja,
e cila, me një gjilpërë, ngushton grackën në rrjetë,
duke këputur perin midis dhëmbëve.
Ai hap sytë dhe vështron përgjysëm gruan
dhe kupton se pikërisht ky është shkaku: vrima e madhe në rrjetë,
një vrimë e hapur rreth dymijë vjet më parë
pas një nate të begatë peshkimi, kur gjërat u ndanë kështu siç janë sot:
disa u mallkuan me fat
dhe të tjerët u bekuan me ndjesë.
VIA POLITICA
Jam rritur në një shtëpi të madhe
ku dobësia dhe e folura në mënyrën dëshirore
meritonin ndëshkim.
Dhe jam ndriçuar via politica,
me dhjamin e qirinjve të lavdisë së djeshme,
i trashë, një dhjamë i akumuluar nën qiej të ftohtë arktiku.
Fletoret e mia, flokët e mi, zemra ime mbanin erë tym,
Tym, afati i të cilit numëronte mbrapsh
drejt fundit të rezervave dhjamore. Drejt zeros absolute.
Atëherë pamë qartë njëri-tjetrin. Ose më mirë,
atë që kishte mbetur prej nesh,
e dëmtuar si numrat pas zgjyrës
në një biletë llotarie të gërvishtur me një teh.
Sa të ndryshëm ishim!
Ata me fytyrë të rrumbullakët ishin të drejtët.
Dhe ata më fytyrë të tërhequr, të arsyeshmit.
Njëri dëgjonte fshehurazi Puçinin,
një tjetër, muzikën e muzikës- heshtjen.
Më i madhi, mbante monologje në një metër katror –
një qeli që ia krijonte vetes.
Dhe ata që nuk arrita t’i lexoj
kishin thjesht diabet.
Por sa të ngjashëm ishim në zgrip!
Të alarmuar si një tufë laraskash
që guri më i vogël i ngre të gjitha vrikthi
drejt grykës së humnerës.
Dhe pastaj u pa që hapësira nuk mjaftontë për të gjithë.
U ndamë. Disa do të jetonin via parole
për të treguar atë që provuan, atë që panë
e kështu, përmes rrëfimit
të krijonin dhjamin e tyre prej neoni.
Të tjerët, morën rrugën e përtejoqeanit.
Dhe pikërisht ata që shkuan më larg
nuk e zënë kurrë me gojë
(një histori e bezdisshme mbijetese më pak),
duke e fshehur në skutat më të errëta të qenies,
atje, ku për dreq, si edhe me parfumin,
aroma reziston shumë herë më gjatë.
Translator: Born and raised in Albania, Ani Gjika moved to the U.S. at age 18. She is a 2010 Robert Pinsky Global Fellow and winner of a 2010 Robert Fitzgerald Translation Prize. Her first book, Bread on Running Waters, (Fenway Press, 2013) was a finalist for the 2011 Anthony Hecht Poetry Prize and 2011 May Sarton New Hampshire Book Prize. Her poems and translations have appeared or are forthcoming in AGNI Online, World Literature Today, Salamander, Seneca Review, Silk Road Review, Fishousepoems.org and elsewhere.
